Algemeen

Deze jaarverantwoording geeft inzicht in de beleidsmatige en financiële resultaten van de gemeente Almelo over het jaar 2024.

Algemeen financieel beeld
De jaarverantwoording 2024 laat een gerealiseerd resultaat zien van 28,9 miljoen euro positief. Dit is 1,9 miljoen euro voordeliger dan de raming in de begroting na wijziging. De begroting na wijziging bestaat hierbij uit het begrotingssaldo van de slotrapportage 2024 en de verwerking van de aandelenverkoop van Twence. De belangrijkste verschillen zijn:

• De decembercirculaire 2024 van het gemeentefonds, die op 12 december 2024 is gepubliceerd, leidt tot een voordeel van 1,7 miljoen euro op het saldo van baten en lasten (RAAD-8678 );
• Verschillende mee- en tegenvallers leiden tot een voordeel van per saldo 200.000 euro.

Programma Stedelijke Ontwikkeling 
In 2024 werd de position paper Twente 2050 aangeboden aan de 14 Twentse colleges en gemeenteraden als aanvulling op de Regionale Stedelijke Investeringsagenda 2030-2040 (RSIA). Mede naar aanleiding van het ruimtelijk bod van de drie Twentse steden en de Provincie Overijssel (RSIA) is Twente als zoekgebied voor potentiële verstedelijking na 2030 opgenomen in de kamerbrief Grootschalige woningbouw van 5 juni 2024. Twente is in het voorontwerp Nota Ruimte benoemd als gebied dat op termijn een groter aandeel kan krijgen in de landelijke verstedelijkingsopgaven. Tijdens het bestuurlijk overleg Leefomgeving (BOL) op 7 november 2024 hebben het Rijk en de regio (gemeenten, provincie, waterschap) afgesproken een integrale verstedelijkingsstrategie voor Twente op te stellen. De regionale samenwerking met de drie steden en provincie is uitgebreid met de andere elf Twentse gemeenten, het Waterschap en het Rijk. We werken intensief samen aan de Ruimtelijke Ontwikkel Strategie Twente (ROS), de verstedelijkingsstrategie voor Twente.

Samen met de provincie heeft Almelo actief deelgenomen aan de Provada 2024, waar ideeën en kennis werden uitgewisseld met belangrijke partners in de stedelijke ontwikkeling. Er werd gestart met de contourennotitie omgevingsvisie voor Almelo, waarin de lange termijn opgave voor de stad worden meegenomen. Tevens is er voortvarend gewerkt aan de gebiedsvisies Bornerbroek, Aadorp, Aalanderveld en Leemslagen. Deze komen in 2025 ter besluitvorming naar uw raad toe.

Programma Zorg en Veiligheid 
In 2024 hebben we een subsidie ontvangen voor het project 'Vroegsignalering en opvolging: versterken buurtkracht'. De gemeente Almelo heeft zich aangesloten bij het Expertisenetwerk Licht Verstandelijke Beperking (LVB), wat heeft geleid tot de oprichting van een casuïstiektafel LVB. Het project Halt in de Wijk is succesvol van start gegaan in de Wierdensehoek, met 28 doorverwezen jongeren in 2024. De YouChoose-campagne tegen wapenbezit en -gebruik onder jongeren is gelanceerd, met workshops en evenementen die veel aandacht trokken.

Daarnaast zijn er diverse acties ondernomen om het zelfbeschermend gedrag van inwoners, waaronder jeugd, op het gebied van digitale veiligheid te versterken, zoals de Twentse digitale veiligheidsweek. Twee succesvolle conferenties met alle partijen in zorg en veiligheid zijn georganiseerd, waarbij de nadruk lag op gezamenlijke verantwoordelijkheid en betere samenwerking tussen partners. Er is een impactanalyse van het Huis van Herstel uitgevoerd, die aantoont aan dat de maatschappelijke waarde substantieel is. Tot slot is er een pilot voor specialistische Onafhankelijke Cliëntondersteuning gestart om inwoners met complexe problematiek en veiligheidsrisico's passende zorg en ondersteuning te bieden.

Programma Economie en Arbeidsmarkt
Binnen dit programma is afgelopen jaar een visie vastgesteld voor de economische en ruimtelijke ontwikkeling van Almelo tot 2040. Tijdens de Week van de Ondernemer kwamen 250 ondernemers bijeen om elkaar te ontmoeten en te inspireren. Daarnaast werd het House of Skills geopend, een leer- en experimenteercentrum voor leerlingen en studenten die zich willen ontwikkelen in de voeding- en procestechniek. De activiteiten van de Stichting Ontdek High Tech Almelo werden uitgebreid naar heel Twente met financiële steun van de Twente Board. Tot slot, kende het actieprogramma Water & Vrije Tijd in Almelo een uitstekende start met enkele concreet uitgevoerde acties, zoals het elektrificeren van de platbodem ‘Stad Almelo II’.

Programma Klimaat en Milieu
In 2024 heeft Almelo, samen met Enschede, Hengelo, de woningcorporaties en het ministerie van Binnenlandse Zaken, de Renovatiedeal Twente ondertekend. Het doel is om energiearmoede in de Twentse steden aan te pakken door samenwerking en het delen van ervaringen. Veel inwoners hebben gebruik gemaakt van gemeentelijke ondersteuning voor het verduurzamen van hun woning, zoals de fixbrigade, bouwadviseurs, energiecoach en isolatiesubsidie.

In januari 2024 werd het addendum Duurzame Energieladder vastgesteld, wat helpt bij het bevorderen van lokaal eigendom bij de opwekking van duurzame energie. Het aantal zonnepanelen op particuliere daken in Almelo is de afgelopen jaren fors gestegen van 3.375 in 2019 naar 12.224 in 2024. Er stappen gezet richting een aardgasvrije warmteoplossing voor Aalderinkshoek. Tevens hebben haalbaarheidsonderzoeken aangetoond dat een rendabele businesscase mogelijk is voor het leveren van restwarmte van Urenco aan bedrijven en omliggende woonwijken.

In maart 2024 tekende Almelo de intentieverklaring "Biobased (ver)bouwen in Twente" samen met de Twentse Bouwboeren. Deze verklaring ondersteunt de ambitie om te bouwen met biobased materialen. Verder werd een kennisevent voor ondernemers georganiseerd om meer te leren over circulaire plastics en circulaire bedrijfsmodellen voor plastics en kunststoffen, wat goed werd bezocht met 100 deelnemers.

Programma Sociaal en Vitaal 
In de zeven maanden waarin het Tejo-huis actief was in 2024, zijn er 376 jongeren bereikt, wat meer dan het dubbele is van de verwachte hoeveelheid. 48 jongeren hebben bovendien individuele begeleiding ontvangen en hadden hierna geen geïndiceerde zorg meer nodig. Om preventief werken te intensiveren, is binnen het wijkteam een coach gestart met een outreachende aanpak gericht op veerkrachtversterking. De effectiviteit hiervan wordt gemonitord door Hogeschool Saxion, die metingen uitvoert en de impact onderzoekt. De ontmoetingsplek op ’t Groenedael heeft een vast prieel gekregen voor de ontmoeting van onze inwoners. Door de groei in het aantal gastheren/gastvrouwen en de uitbreiding van openingstijden komen we tegemoet aan de langzaam groeiende groep deelnemers. In alle wijken is een buurtsportwerker actief.

Daarnaast zijn activiteiten ondersteund die op wijkniveau de vitaliteit van inwoners bevorderen. Zo werd een buurtrestaurant en fitkookclub in De Riet ondersteund en werden ouderen die gebruik wilden maken van de motoriekroute in het Schelfhorstpark, zo nodig ondersteund door een fysiotherapeut. Tijdens het eerste Almelose congres Vroeg erbij waren 300 jeugdprofessionals aanwezig die werken met kinderen van 10 maanden tot 7 jaar. Door de grote opkomst en het brede aanbod van onderwerpen (Opvoeden & Opgroeien; Gezondheid & Bewegen; Taal & Leesplezier) zijn de doelen kennis & expertise uitwisselen ruimschoots gehaald. Het project Steunouders is gestart in oktober 2024. Dit is een voorliggende voorziening waarbij informele ondersteuning wordt geboden aan kinderen en ouders.

Plan Leefbare Wijken en Dorpen 
In de wijken Windmolenbroek en Sluitersveld is een pilot gestart met het digitale platform voor bewonersinitiatieven ‘Almelo Buurt Samen’. Huishoudens in deze wijken kregen twee keer een voucher om te schenken aan één van de initiatieven op de website. Door de uitgifte van deze vouchers worden inwoners op een laagdrempelige manier betrokken bij het besteden van een deel van de wijkbudgetten. In 2024 zijn 61 initiatieven op de site gezet, waarvan 44 uitgevoerd zijn of worden.

De jaarplannen 2023-2024 behorend bij de wijkopgave 2023-2026 zijn uitgevoerd samen met inwoners en partners in de verschillende wijken. Voor 2025-2026 zijn nieuwe jaarplannen opgesteld, inclusief een terugblik op 2023-2024. We hebben gewerkt aan het per 1 januari 2025 overnemen van exploitatie en beheer van zes wijkaccommodaties die in exploitatie en beheer bij Accres Almelo waren.

In verschillende wijken hebben we een aanpak van onderop geïmplementeerd, waarbij we de talenten en kwaliteiten van de bewoners centraal stellen en vanuit hier verder bouwen. Dit heeft geleid tot actieve bewonersnetwerken die bijdragen aan de leefbaarheid en sociale cohesie in hun buurt.

Samen met de gemeenten Enschede en Hengelo is de BuurtBarometer ontwikkeld. Deze werd in november 2024 gelanceerd. Doordat de drie gemeenten nu exact dezelfde indicatoren gebruiken, kunnen we wijken in de verschillende steden met elkaar vergelijken. Naast de individuele indicatoren zijn per wijk en buurt urgentiescores berekend. Ook deze scores zijn voor de drie gemeenten op dezelfde wijze berekend en dus vergelijkbaar.